Beeld: Biopools Degroote Koen
Laat niemand, tenzij je tuinarchitect of zwembadbouwer, je vertellen hoe jouw zwemvijver er moet uitzien. Alles kan en mag. Als het maar volgens jouw smaak is en past bij je huis en in je tuin. Maar toegegeven er zijn trends.
TEKST: Marc Verachtert // FOTO'S: studioPSG.be
Bij de opkomst van de zwemvijvers, nu ongeveer dertig jaar geleden, volstond het om een voldoende grote zwemzone in een natuurlijke vijver te voorzien om die zo te mogen noemen. De vorm was meestal organisch, de wanden waren schuin en liefst van al hadden we er nog een groot aantal vissen in zwemmen. Slib op de bodem namen we er voor lief bij. Dat soort zwemvijvers bestaat nog steeds, maar is een absoluut buitenbeentje geworden. Zwemvijvers zijn geëvolueerd en volgen dezelfde lijn als de tuin waarin ze thuis zijn. Natuurlijkheid blijft een vaste waarde, tenminste wat het helder houden en gezond zijn van het water betreft. Wat zwemcomfort betreft halen de meeste zwemvijvers hun inspiratie bij zwembaden.
STRAK OF SPEELS?
Meer dan negen op de tien nieuw gerealiseerde zwemvijvers gaan tegenwoordig voor een rechttoe-rechtaanvorm. Noem het gerust een lange rechthoek met rechte wanden. Het voordeel hiervan is dat je aan zwemlengte en -breedte wint, want je trekt de beschikbare ruimte door van oppervlak tot bodem. Verder worden uitschuivers bij het in- en uitstappen van de zwemzone door rechte wanden geëlimineerd. Met een strakke vorm past de nieuwe zwemvijver bovendien perfect bij elke modern vormgegeven woning. In de meeste gevallen bouwt het wateroppervlak zelfs verder op de zichtlijnen vanuit de woonkamer, eethoek of living. Organische vormen blijven echter aanwezig in romantische tuinen, tuinen met Britse sfeer en tuinen die naadloos overgaan in het landschap. Welke vorm ook, er staat geen rem op afmetingen. Zwemvijvers groeien zelfs! Waar jaren geleden een zwemvijver (maar ook een zwembad) van 8 x 4 een algemeen gemiddelde was, meten we nu langer en smaller. Deze evolutie wijst op de zin om baantjes te zwemmen en perspectief in de tuin tencreëren. 15 meter lang en 3 meter smal of breed is absoluut geen uitzondering meer. Bij gebogen vormen is er geen lijn te trekken in lengte en breedte. In de wedstrijd Beste Zwembad-, Wellness en Zwemvijverbouwer 2019-2020 viel een project met natuurlijke lijnen en een lengte van 31 meter in de prijzen. Maar ook een zwemkanaal van 120 meter lang (!) behoorde tot de winnaars. De zwemdiepte blijft echter onveranderd voor zwemvijvers van alle aard en soort. Ze neigt steeds naar 1,5 meter.
ZITTEN BIJ/IN HET WATER
Het terras is in de meeste tuinen een ankerpunt voor de zwemvijvers. Begrijpelijk want zwemmen in open lucht staat gelijk aan genieten van de zon en het mooie leven. Liefst van al doen we dat vanuit een luie (tuin-)stoel of zetel. Het terras hoeft echter niet per sé tussen woning en vijver gesitueerd te worden. Hoge rugleuningen hypothekeren namelijk het zicht over het water. Wanneer je het terras verschuift naar de zijkant, is dat visueel mooi meegenomen. Je krijgt een heel ander zicht op de tuin gepresenteerd. Steeds vaker wordt een zitmogelijkheid ‘in’ het water ingebouwd, bevestigen ons meerdere zwembadbouwers en tuinaannemers. Noem het gerust onderwaterzitbank of met een term uit de zwembadwereld ‘plage’. Meestal is die zwemvijverbreed, maar kan ook aangenaam ingenesteld zijn in een hoek van de zwemzone. In beide gevallen fungeert deze onderwaterzitbank tegelijk als comfortabele brede instapstrook voor de zwemkuip. Een trap kan en mag erbij, waardoor het verschil met de look & feel van een zwembad nog meer vervaagt.
Beeld: Cools Tuinaanleg
NATUURLIJK PLANTEN
Spreken van een natuurlijke zwemvijver is een pleonasme, maar benadrukt wel waar het om gaat! We willen absoluut geen chemicaliën gebruiken en zorgen dat het water helder en proper blijft door de zuiveringstaak toe te vertrouwen aan planten en micro-organismen, lees nuttige bacteriën. In de vroegere, voornamelijk organisch vormgegeven vijvers vormde die plantenzone zich vaak in een moeraszone rond de vijverrand. Er werd daarbij niet op een meter meer of minder omtrek gekeken. Nu is dat anders. De zuiverings- of filterzone evolueerde naar een eerder beperkte zone die het ontwerp van de zwemvijver ondersteunt en versterkt. Deze plantenzone is niet verplicht tot een vaste plaats. Toch wordt ze in de meeste gevallen nog steeds aansluitend aan de korte zijde, weg van de woning, gelegd. Het kan echter even goed aan de langste zijde, waarbij het zicht over het water absoluut openblijft en zwemmen ineens een meer intiem karakter krijgt. Geflankeerd door het groen, heb je meer privacy tijdens het zwemmen. Liever geen groene rand? Ook dat kan. Een plantenfilter hoeft niet aan te sluiten aan het zwemoppervlak en kan evengoed als ‘natte border’ het water op afstand zuiveren. Het is alleen een kwestie het er met een goed functionerende pomp en leidingen naar toe te brengen.
OPEN EN BLOOT
De nieuwe zwemvijver gaat trouwens steeds uitdrukkelijker voor open en bloot. Liefst van al laten we hem zo naadloos mogelijk overgaan in de omgeving en dus ook in het gazon. De brede boord – gekopieerd uit de zwembadwereld – krijgt daardoor concurrentie van een eerder smalle klinkerrand en het absolute minimalisme van een staalprofiel dat water en gras scheidt. Toch heeft dat ook zijn nadelen. Door opspattend water wordt de randzone erg nat en verandert die bij veelvuldig in- en uitstappen in een modderstrook. Voeg daar nog aan toe dat een robotmaaier het moeilijk heeft met dat kantje, terwijl bij het maaien met een traditionele maaier het maaiafval gemakkelijk in het water terecht komt. Een probleem dat gelukkig niet onoverkomelijk is, want skimmers of stroming richting filterzone werken deze drijvende maairestjes weg.
Beeld: Ferrard
Lees meer over zwemvijvers in ZwembadenPlus magazine: https://chicgardens.be/product/zwembadenplus-jaarboek-2020-21/?fbclid=IwAR1STvTGMzs6-X1RJxvs25Hk-4KUAhU6zFtUlmI3gOkX1XD_6C97ulfbt_g
