Breng wat kleur in je leven

Zwembaden, infraroodsauna’s, spa’s, regendouches, de verlichting in het poolhouse of de badkamer, ... Steeds vaker worden wellnessproducten optioneel uitgerust met kleurentherapie. Deze behandeling stamt af van de eeuwenoude, traditionele geneeswijzen in India, China en Egypte. Maar wat houdt het nu precies in en wat is het effect ervan op je lichaam en geest?

Kleurentherapie of chromotherapie is kort samengevat het aanwenden van kleuren en licht om het lichaam te helen, de geest te stimuleren en evenwicht te brengen. Dat klinkt in eerste instantie misschien ongeloofwaardig, maar toch is er heel wat wetenschappelijk onderzoek naar verricht, ook in medische context. Wie er wat grondiger over nadenkt, kan zelf waarschijnlijk wel een aantal wereldwijd aanvaarde behandelingen opsommen. Baby’tjes met geelzucht onder blauw licht plaatsen, bijvoorbeeld, of het voorschrijven van lichttherapie aan mensen met winterdepressie – ook Seasonal Affective Disorder (SAD) genaamd. Van andere toepassingen is het effect mogelijks nog niet bewezen, maar dat hoeft niet te betekenen dat de therapie niet werkt. Het duidt er vooral op dat er nog heel wat te onderzoeken valt. Feit is in elk geval dat de Russische wetenschapper S.V. Krakov in de jaren veertig al aantoonde dat rood licht de hartslag, bloeddruk, ademhaling en spieractiviteit verhoogt, terwijl blauw licht net het tegenovergestelde doet.

Wat is kleur? 
Om te begrijpen wat kleuren precies zijn, moeten we het eerst even over licht hebben. Licht is elektromagnetische straling – vandaar ‘zonnestralen’ – binnen het frequentiebereik dat waarneembaar is met het menselijk oog. Ook licht met een iets lagere of iets hogere frequentie, respectievelijk infraroodlicht en ultraviolet (UV-) licht, behoort hiertoe. Meestal heeft men het echter niet over de frequentie, maar over de corresponderende golflengte. Zo komen alle kleurschakeringen van een regenboog – van violet tot rood – overeen met golflengten van ongeveer 380 nanometer tot 780 nanometer. In tegenstelling tot wat de meeste mensen verwachten, is wit licht geen licht zonder kleur, maar net een combinatie van alle zichtbare kleuren. Een voorwerp heeft een bepaalde kleur doordat het licht van een specifieke golflengte – corresponderend met deze kleur – reflecteert en alle andere lichtkleuren absorbeert.


Van vitaliserend tot kalmerend
Chromotherapie gaat bijgevolg uit van de stelling dat kleur een vorm is van licht en licht een vorm van energie. Doordat elke kleur een eigen frequentie en golflengte heeft, heeft elke kleur ook specifieke eigenschappen, niet alleen fysiek, maar ook op psychologisch niveau. Zo stimuleert geel het concentratievermogen, versterkt rood karakterkenmerken zoals hardnekkigheid, lef, loyaliteit en uithoudingsvermogen en heeft blauw een kalmerend effect. Deze psychologische effecten zijn de reden waarom wellnesstoestellen als sauna’s en regendouches uitgerust worden met kleurentherapie. Op die manier kan je de wellnesservaring afstemmen op je humeur. ’s Morgens nog moe wanneer je onder de douche stapt? Oranje en rood geven je extra energie. Nood aan rust en ontspanning? Blauw of groen is wat je nodig hebt.

Evenwicht herstellen
Kleurentherapie kan in privépraktijken echter ook een andere vorm aannemen. Dan wordt de behandeling vaak gelinkt aan de Indiase theorie dat het lichaam zeven energiecentra bezit, chakra’s genoemd. Elke chakra stemt overeen met een kleur en door deze kleur op de getroffen lichaamsdelen aan te brengen, kan de balans hersteld worden. Blokkages of onevenwichten in de energiecentra van het lichaam kunnen namelijk zorgen voor emotionele stoornissen en lichamelijke kwalen.
Er zijn diverse manieren om chromotherapie in de praktijk te brengen. Sommige therapeuten maken gebruik van gekleurde lampen of gekleurd glas, terwijl anderen gekleurde doeken of olieën op het lichaam aanbrengen. Soms vraagt men je kleuren te visualiseren. Je kan ook suggesties krijgen over de kleur van je voeding, de kleur van je kleding en zelfs de kleur van je woning.

Kleur is een vorm van licht en licht is een vorm van energie.

Andere toepassingen
Naast het gebruik van blauw licht op neonatologie zijn er nog heel wat voorbeelden van hoe kleuren in specifieke situaties gebruikt kunnen worden. Zo zijn naar schatting meer dan 1.500 ziekenhuizen en correctionele instellingen in Amerika uitgerust met minstens één kamer in kauwgomroze. In San Bernardino County in California blijken gewelddadige jongeren te ontspannen, te stoppen met slaan en roepen en vaak binnen de tien minuten in slaap te vallen wanneer ze in een kauwgomroze cel geplaatst worden. In Rusland worden mijnwerkers getrakteerd op ultraviolet licht om antracose – mijnwerkerslong of ‘zwarte longziekte’ – te vermijden. Bovendien worden ook in klaslokalen UV-lampen opgehangen. Volgens Faber Birren, een vooraanstaande kleurenconsulent, groeien kinderen er sneller dan normaal en zijn hun werkcapaciteiten en resultaten beter.

Kleuren voor kinderen
Ook in heel wat kindertehuizen over de hele wereld wordt kleurentherapie toegepast. Bij de Steinerscholen spelen kleuren zelfs een bijzonder belangrijke rol. Zo volgen de kleuren van de klaslokalen de ontwikkelingsfasen van een kind. Het zachte rozerood van de eerste klas omhult hen in geborgenheid. Daarna evolueren de kleuren via oranje, geel, groen en blauwgroen naar een zelfstandig blauw in de negende klas. Sommige kleurconsulenten pleiten er zelfs voor na te denken over het kleurgebruik bij baby’s. Vanaf de leeftijd van twee maanden nemen ze immers kleuren waar en daarbij worden ze vooral aangetrokken door rood, blauw, geel en groen, in die volgorde. Ze registreren bijgevolg ook welke kleuren ze zelf aan hebben, wat jij draagt en hoe het kleurenpallet in hun omgeving eruit ziet. Dat zou van invloed kunnen zijn op hun humeur en kleine veranderingen in kleurgebruik zouden slaap- of huilproblemen zonder veel moeite kunnen oplossen.

Zelf aan de slag
Of het nu voor jezelf of voor je kinderen is, het kan zeker geen kwaad om wat meer – doordachte – kleuren aan te brengen in huis. Is in slaap vallen of de slaapkwaliteit een probleem, dan is blauw de meest aangewezen kleur. Hoe donkerder, hoe beter. Blauw is bijgevolg ook een goede kleur voor pyjama’s, bedlinnen en gordijnen. Oranje, rood en geel worden afgeraden. Groen is de kleur van harmonie. Er is bewijs dat het idee ondersteunt dat een gebrek aan natuur en groen mensen depressief maakt. Net als groen is ook oranje heel jeudig, maar oranje is actiever. Het brengt energie en laat iemand letterlijk springen van geluk. Oranje helpt dan ook bij depressie. Rood is dan weer de meest onderzochte kleur. In de dierenwereld staat rood onherroepelijk voor gevaar, maar ook bij mensen roept het een onbewuste reactie op. Wie rood draagt, zal bijvoorbeeld minder snel gepest worden en meer zelfvertrouwen hebben. Andersom is rood dan weer af te raden bij hyperactieve kinderen of huilbaby’s. Voor wie problemen heeft om zich te concentreren of om te studeren, is geel aangewezen. Heel wat academici en advocaten benoemen geel als hun favoriete kleur. Tot slot is ook turkoois een mooie kleur om kinderen mee te omgeven, vooral wanneer ze zich te kwetsbaar voelen om hun gevoelens uit te drukken. Kortom, kleurentherapie is zeker het proberen waard! 

Het effect van kleuren

Violet: brengt geest en lichaam in balans, versterkt de intuïtie
Blauw: verkoelt, kalmeert en ontspant
Turkoois: kleur van bevrijding en ontroering
Groen: harmoniseert, revitaliseert en zuivert
Geel: stimuleert het zenuwstelsel en stabiliseert
Oranje: staat voor vrolijkheid en opgewektheid
Rood: vitaliseert, stimuleert, geeft energie