Beeld: Vande Kerkhof Eddy
De keuze van boordsteen en zwembadtegel heeft veel invloed op de uitstraling van je tuin. De keuze van afwerkingsmateriaal is er dus niet eentje om licht over te gaan. Het zwembad moet niet alleen bij de tuin en het woonhuis passen, de materialen moeten je ook goed laten voelen en praktisch zijn. En dan luidt de vraag al snel: wat is het beste, natuursteen of keramische tegels? Die vraag is niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Voor beide materialen zijn er voor- en tegenstanders.
TEAM KERAMIEK
Team keramiek maakt zich sterk dat keramische tegels harder zijn dan de meeste natuursteensoorten. Dat komt door de homogene samenstelling van de klei en de hoge baktemperatuur. Verder zijn ze bij minimale dikte minder gevoelig voor breuken dan natuursteen. Over het algemeen zijn keramische tegels ook goed bestand tegen chemicaliën en zuren. En laat dat nu net de twee dingen zijn waar een tegel in een zwembadomgeving vaak mee te maken krijgt. Nog een pluspunt is de gemakkelijke plaatsing mits gebruik van de juiste producten. En bovendien zijn keramische tegels bijzonder gemakkelijk in onderhoud. Ze zijn nauwelijks poreus en niet vlekgevoelig, waardoor een simpele poetsbeurt je tegels er snel als nieuw laat uitzien.
TEAM NATUURSTEEN
Volgens team natuursteen zorgt natuursteen voor meer authenticiteit. Het karakter van natuursteen is bijzonder. Geen tegel is hetzelfde waardoor iedere vloer echt uniek aanvoelt. Er zijn vele soorten natuursteen, elk met hun eigen typische look en uitstraling. De combinatiemogelijkheden met andere materialen zijn eindeloos. En in principe is natuursteen ook gemakkelijk te onderhouden, hoewel er wel wat oplettendheid nodig is in vergelijking met keramische tegels.
WAT KIES JE DAN?
De uiteindelijke keuze zal afhangen van het beschikbare budget en van esthetische overwegingen. Meestal gelden er geen beperkingen voor het gebruik van beide materialen. En laten we eerlijk zijn, zowel natuursteen als keramische tegels zijn een goede keuze voor de meeste zwembaden. Toch is het belangrijk dat je naar de samenstelling van het zwembadwater kijkt bij het maken van je keuze. In het zwembadwater vinden er namelijk voortdurend chemische reacties plaats. Die reacties kunnen een invloed hebben op de betegeling. Deze factoren spelen een rol:
> Temperatuur: koud water is agressiever dan warm water.
> De zuurtegraad (pH): hoe zuurde het water is, hoe agressiever het is voor de tegels.
> De waterhardheid: hard water is minder agressief dan zacht.
> De alkaliteit van het water. Alkaliteit is een moeilijk woord voor het vermogen van het water om zuren te neutraliseren. Dit vermogen hangt samen met de hoeveelheid calciumcarbonaat die in het water zit.
De verschillende soorten natuursteen kunnen technisch en esthetisch erg verschillen. Het is dus belangrijk dat de zwembadbouwer die de tegels plaatst, de prestaties en de eigenschappen van de steen nagaat. In principe kan hij een DOP (declaration of prestation) certificaat opvragen bij de fabrikant of leverancier.
Het spreekt voor zich dat de natuursteen vorst- en waterbestendig moet zijn. Kalkhoudende natuursteen bijvoorbeeld zoals kalksteen, kalkzandsteen en marmer zijn erg mooi maar kunnen reageren wanneer het calciumcarbonaatevenwicht in het water verstoord is. Om dit te vermijden kan je de voorkeur geven aan andere soorten zoals gewone zandsteen, kwartsiet, graniet, basalt of leisteen. Het is van groot belang dat je een natuursteen kiest die duurzaam is en bestand is tegen chloor en zouten
BLIJF PRAKTISCH
Vaak vindt de bouwheer dat de afwerking van een zwembad alleen maar mooi moet zijn. Begrijpelijk, want het is de afwerking die een zwembad een bepaalde allure geeft aan het huis of de tuin. Toch raden we je sterk aan om ook met de praktische kant van de afwerking rekening te houden.
Rondingen
Rechte hoeken ogen modern en zijn een goed idee wanneer de woning ook modern en strak is. Heb je kinderen? Overweeg dan om ronde hoeken te nemen. Daar kunnen ze zich minder snel aan kwetsen. Bovendien zijn afgeronde hoeken niet per se minder mooi. Ze kunnen het geheel een organische uitstraling geven.
Helder of donker
Een donkere steen kan best mooi zijn, zeker in combinatie met heldere tegels en vloeren. Hou er echter rekening mee dat een donkere vloer die de hele dag in de zon ligt, bijzonder heet kan worden. Kies je toch voor donker? Voorzie dan voldoende zonnewering.
Effen of ruw
Ook wat dit betreft valt niet over smaken te twisten. Vooral voor stenen die voortdurend nat zijn (zwembadboorden, overloopzones, de onmiddellijke omgeving van het zwembad) geldt echter dat natte stenen vaak glad zijn en dus valgevaar opleveren. Kies daarom een steen met een voldoende korrelgrootte, voor een grotere ruwheid en veiligheid.
Onderhoud
Chloor en zelfs zouten hebben op een goed gekozen steen weinig invloed. Toch kan het gebeuren dat er zonnecrème of een andere vettige substantie op de tegels belandt. Kies daarom voor een onderhoudsvriendelijke vloer die weinig vuil opneemt.
Beeld: Vande Kerkhof Eddy
CORRECTE PLAATSING
Minstens zo belangrijk als de materiaalkeuze is de correcte plaatsing van de tegel. Spijtig genoeg zijn loskomende tegels een probleem dat regelmatig opduikt. In de meeste omstandigheden blijft de zwembadbouwer een lange tijd verantwoordelijk voor zijn uitgevoerde werken. Loskomende tegels vallen echter niet altijd onder de tienjarige aansprakelijkheid die wettelijk is vastgelegd. Leg daarom vooraf in het contract vast voor welke kleine gebreken de zwembadbouwer verantwoordelijk is en binnen welke periode. Voor de plaatsing van stenen en tegels gelden er talloze normen en richtlijnen die de zwembadbouwer in acht moet nemen. Een zwembadbouwer met ervaring weet waarop hij moet letten. Meestal zijn het dezelfde wederkerende thema’s die wat extra aandacht vragen zoals de betonconstructie of de waterdichting. Betonconstructie en waterdichting De betonconstructie moet bijvoorbeeld vormvast zijn. Om dit te bekomen moet de zwembadbouwer een voldoende lange droogtijd voorzien. Die droogtijd hangt af van de weersomstandigheden. Waterdichting is nog zo een thema dat expertise vereist. De tegels maken het zwembad namelijk niet waterdicht. Maar met de juiste technieken en lijm komt het allemaal wel goed. Verder moeten ook de voegen afgedicht en beschermd worden. Er mag geen water door de voeg in de ondergrond dringen. Wanneer een bouwkundig zwembad pas gezet is, kan de constructie redelijk wat water opnemen. Eens het geheel verzadigd is, zouden er echter geen grote hoeveelheden water meer uit het bad mogen verdwijnen. Denk dus niet te snel dat je met een lek zit of dat er iets met de waterdichting scheelt, maar breng je zwembadbouwer op de hoogte van het waterverlies zodat hij de situatie nauwlettend in de gaten kan houden.
XXL
Grote XXL-tegels zijn in de mode. Een tegel van bijvoorbeeld 1x1 m is prachtig en zorgt voor een minimaal aantal voeglijnen. Gaat je voorkeur uit naar zulke grote tegels? Weet dan wel dat ze een beetje extra aandacht vragen bij de plaatsing. Zo moet de lijm aangepast zijn aan het waterabsorptie vermogen van de tegel, de vlekgevoeligheid, het gewicht en het formaat. Kies voor ontkoppelingsmatten Ontkoppelingsmatten zijn matten of membranen die tussen de tegels en de draagvloer geplaatst worden. Ze zijnniet verplicht, maar in de praktijk bieden ze belangrijke voordelen. Zo beschermen ze de vloer tegen mogelijke bewegingenen spanningen waardoor het risico op scheurvorming en loskomen van de tegels verkleint.
Beelden respectievelijk van: Parydel / Vande Kerkhof Eddy / Zwembaden Valkenborgh
Lees meer over zwemvijvers in ZwembadenPlus magazine: https://chicgardens.be/product/zwembadenplus-jaarboek-2020-21/?fbclid=IwAR1STvTGMzs6-X1RJxvs25Hk-4KUAhU6zFtUlmI3gOkX1XD_6C97ulfbt_g