Is het mogelijk om een zwembad te renoveren? Dat is een vraag die steeds vaker gesteld wordt, en het antwoord hierop is absoluut: ja! Misschien wil je je zwembad een frisse, moderne uitstraling geven, of ben je op zoek naar manieren om het energieverbruik te beperken. Er zijn tal van redenen waarom een renovatie de moeite waard kan zijn. In dit artikel tonen drie specialisten hoe een grondige make-over eruitziet, met verrassende resultaten.
TEKST: KELLY CUYPERS
FOTO'S: KURT DEKEYZER - STUDIOPSG.BE
Een zwembadrenovatie gebeurt zel- den zonder goede reden. Misschien merk je dat je water verliest, of valt het op dat de bekleding (zwembadfolie) verkleurd of versleten is. Het kan ook zijn dat het zwembad simpelweg niet meer aansluit bij je huidige wensen of com- forteisen. Zeker bij oudere baden speelt duurzaamheid een steeds grotere rol: niet-geïsoleerde zwembaden verbruiken veel meer energie om het water op tem- peratuur te houden. Een professionele zwembadbouwer bekijkt dan eerst of het zinvol is om het bad te behouden.
Van folie tot ‘foliekes’
Wanneer de bouwkundige structuur van je zwembad nog in goede staat is, is een renovatie meestal perfect mogelijk. Hoe ingrijpend die moet zijn, hangt af van ver- schillende factoren. Als de leidingen en inbouwdelen nog intact zijn, volstaat het soms al om enkel de zwembadfolie te ver- nieuwen. Vaak worden dan meteen ook de inspuiters en skimmers mee vervangen. En wie echt wil genieten, kiest tijdens de renovatie meteen ook voor wat ‘foliekes’: een waterval, massagestralen in de pla- gezone, RGB-ledverlichting die van kleur verandert … Het zijn die kleine extra’s die je zwembadervaring naar een hoger niveau tillen. Bovendien zijn bouwkundige zwemba- den bijna onbeperkt te renoveren. Dat is meteen het grote voordeel tegen- over monoblokzwembaden, waarbij de mogelijkheden vaak beperkt of zelfs on- bestaande zijn.
Vervangingswerken
Bij een zwembadrenovatie van een bouw- kundig zwembad hoort de vervanging van de zwembadfolie en boordtegels tot de werken. Ook een ingebouwde trap instal- leren in de plaats van het rvs-laddertje, hoort er meestal bij. Een totale diepgaan- de controle van het bestaande leidingwerk is cruciaal. Voor de technische installatie is het vervangen van een traditionele fil- terpomp door een frequentiegestuurde filterpomp meestal aan de orde. Eveneens kan een full-inverter warmtepomp toege- voegd worden en naar wens van de klant een automatisch doseertoestel. Wil je je zwembad niet alleen vernieuwen, maar ook een tikkeltje luxueuzer maken? Dan kun je kiezen voor een volledige reno- vatie met een inox kuip. Dat materiaal is onderhoudsvriendelijk, duurzaam en geeft je zwembad een strak, eigentijds karakter.
Voordelen renovatie
Voordelig aan een renovatie is dat het werk te beperken is tot binnen de zwembadkuip zelf, zonder de onmiddellijke omgeving zwaar aan te tasten of te belasten. Enorm voordelig is bovendien dat er qua logis- tieke bereikbaarheid niet veel eisen zijn, want er hoeven geen grote machines voor graafwerken ingezet te worden. Door te renoveren worden kosten voor een nieuw bad bespaard. Ook scheelt het heel wat aan tijdswinst. Slecht weer hoeft overigens geen spelbreker te zijn om werken aan te vatten of verder te zetten. Zwembadaannemers beschikken over tenten om over het zwembad te plaatsen. Die zijn niet alleen regenbestendig, maar dienen ook tijdens een hittegolf om te kun- nen verder werken.
Met medewerking van Roosen Zwembaden, Van Eeckhoudt Pools en Tuinen Cobbaert
Strakke look voor een gedateerd zwembad
NA VOOR
Ee n zwembadrenovatieis niet al- leen een totale metamorfose van het bad, maar vaak ook van de omgeving. Dat was het geval bij de transformatie van dit gedateerde project. Roosen Zwembaden zag het mooie resul- taat van deze renovatie bekroond met een zilveren medaille in de wedstrijd ‘Belgische Zwembad-, Wellness-, Zwemvijver- en Poolhousebouwer 2024/2025’. Naast een aantal duidelijke tekenen van zowel visuele als technische slijtage, was er bij dit zwem- bad behoorlijk wat ruimte voor verbetering – zowel op het vlak van gebruikscomfort als van energetische efficiëntie. “De zwembadfolie begon ernstige tekenen van slijtage en verkleuring te vertonen, de verlichting was deels defect en de lampen stonden niet optimaal gepositioneerd. De inbouwwijze van de lamellenafdekking moest eveneens veranderd worden. En de boordtegels met het bijhorende terras waren deels losgekomen en beschadigd”, blikt zwembadbouwer Jan Roosen terug. “Daarnaast was de filterinstallatie niet opti- maal samengesteld. Ze draaide nog op een traditionele filterpomp met één snelheid, dus zonder energiezuinige frequentiestu- ring. De verwarming gebeurde nog met een warmtewisselaar op aardgas.” Los van al die problemen wilde de eige- naar ook graag een strakkere look voor het zwembad. De aanwezige uitwendige Romeinse inlooptrap moest vervangen worden door een smalle, rechte inlooptrap in een hoek van het bad. Tenslotte vroeg de klant ook aangepaste verlichting met onderwater-ledlampen.
Geen storende elementen meer
Met het oog op efficiëntie en energie- zuinigheid was het noodzakelijk om de volledige technische installatie te vervan- gen. Verder wilde de eigenaar het beheer van het zwembad zo eenvoudig mogelijk kunnen opvolgen en bedienen. “Het geluid van de filterpomp mocht niet langer storen”, vertelt Jan Roosen verder. “Ook de verwarming moest energiezui- niger. Een zwembad van 12 bij 6 meter, zo’n 110 m³, verwarmen op aardgas was best wel een kostelijke aangelegenheid gebleken de voorbije jaren.” “De energieverslindende installatie op aardgas maakte plaats voor een stille, efficiënte full-inverter warmtepomp met permanente magneetmotor”, vervolgt hij. “Een investering die zich enorm laat voe- len in het verbruik.”
Praktische uitdagingen overwonnen
Naast de technische installatie waren er ook enkele praktische uitdagingen tijdens de renovatie. Jan Roosen: “Naast het zwembad zelf werden op hetzelfde moment ook het pool- house, de bestrating en de tuin volledig aangepakt, allemaal door andere aanne- mers. Door die gelijktijdigheid moesten alle partijen voortdurend rekening houden met elkaar. Gelukkig verliep alles vlot, met een optimale samenwerking.” “Wat het extra spannend maakte”, ver- volgt hij, “was het extreem natte weer tijdens de winter en het voorjaar van 2024. We hadden een vaste einddatum afgesproken voor de oplevering van het zwembad, dus hebben we op een bepaald moment beslist om een grote tent over het bad te plaatsen. Zo konden we gewoon blijven doorwerken, ondanks de regen.”
Binnenbad met Hollywood-allures
NA VOOR
Dit indrukwekkende zwembad lijkt zo uit een Hollywoodfilm te ko- men. De firma Van Eeckhoudt transformeerde het oorspronkelijke binnenbad tot een op maat gemaakt overloopzwembad uit inox. Hiermee werd terecht goud behaald in de catego- rie Renovatie van de wedstrijd ‘Belgische Zwembad-, Wellne ss-, Zwemvijver- en Poolhousebouwer 2024/2025’. De prachtige ruimte waarin het bad zijn plaats kreeg, straalt pure elegantie uit. In deze voormalige werkplaats voor het on- derhoud en herstel van trams kon dankzij de grote, open ruimte een zwembad van maar liefst 24 meter lang worden geïnstal- leerd. Het zwembad raakte echter in verval. Na de renovatie bieden twee symmetri- sche trappen met een handgreep aan de zijkant comfortabel toegang tot het water. Boven het zwembad zorgt een lichtstraat voor een prachtige inval van daglicht dat in de inox weerkaatst en het wateroppervlak een mooie schittering geeft.
In slechte staat
Veel mensen die een zwembad laten re- noveren, kloppen aan met gelijkaardige problemen. Een van de meest voorkomende klachten is een gebrek aan waterdichtheid. In dit geval was dat niet het probleem, maar er was wel iets anders aan de hand. “Het ging om een binnenzwembad dat geen water verloor, maar waarvan de zichtafwerking in zeer slechte staat was”, vertelt Jirky Van den Bergh, COO van Van Eeckhoudt Pools. “Er zaten meerdere verf- lagen op elkaar, elk in een andere kleur, en die begonnen af te bladderen. De pompen werkten nog, maar alle automatisaties en het doseersysteem waren defect.”
Naadloze afwerking
Bij het weghalen van alle oude lagen en opsmukwerken doken al snel een aantal verrassingen op. Zo werd beslist om de bestaande rolluikbak volledig met inox te bekleden, waardoor een 100% blijvende waterdichtheid gegarandeerd is. Ook het oprolsysteem werd aangepast: voortaan werkt het zwembad met een interne buis- motor. Daarnaast werd het bad ter plaatse extra geïsoleerd met XPS-isolatie. “Nadien hebben we de bodem nog een chapelaag gegeven om een vlakke on- dergrond te creëren”, legt Jirky Van den Bergh uit. “Daarna zijn we gestart met de laswerken. Door de grote afmetingen van het zwembad en de technische complexi- teit duurde het hele lasproces ongeveer drie weken. Ondertussen hebben we ook in de kelder alle technieken volledig ver- nieuwd en geautomatiseerd.” Een grondige controle van het bestaande leidingwerk bleek onmisbaar. “Je kan geen levenslange renovatie van de kuip aan- bieden en nadien op een lekkende leiding stuiten”, stelt Van den Bergh. Ook de vorm van het zwembad bracht ex- tra uitdagingen met zich mee. Het bad had verschillende dieptes en randen die uitsta- ken. Helemaal op het einde liep de vloer af tot bijna drie meter diepte. Daardoor moest elk vlak tot in de millimeter nauwkeurig op maat worden uitgevoerd. Bovendien wilde de eigenaar een zo strak en naadloos mogelijke look. “Hij wilde ab- soluut geen lasnaden in het zicht”, zegt Van den Bergh. “Ook al zijn die superfijn afge- werkt dankzij onze laserlastechniek.” Om dat visuele detail te perfectioneren, werd gekozen voor u-profielen waarmee alle las- naden volledig weggewerkt zijn. “Om volop te kunnen genieten van het eindresultaat, moet het esthetisch helemaal kloppen. Dat verschil maak je in de afwerking.”
Onderhoudsvriendelijk
Een zwembadrenovatie is in veel gevallen een echt succesverhaal. Niet alleen ziet het bad er weer als nieuw uit, ook het onder- houd wordt een stuk eenvoudiger. Dankzij de moderne technieken die bij een renova- tie toegepast worden, wordt het zwembad veel gebruiksvriendelijker. “Bij dit bad is de klant zeker van het onder- houdsvriendelijke karakter”, vertelt Jirky Van den Bergh. “En hij weet ook dat dit de laatste renovatie is die hij heeft moe- ten bekostigen. Inox veroudert niet en zal nooit lekken.” “Een opgefrist zwembad is bovendien duurzamer. Dankzij een stevig isolatie- pakket rondom de kuip moet het bad veel minder verwarmd worden dan vroeger. Dat verschil merk je niet alleen aan het ener- gieverbruik, maar ook aan het comfort.”
Upflow-zwemvijver brengt leven in de tuin
NA VOOR
Bij de renovatie van een zwemvijver of zwembad hoort soms ook een volledige tuinrenovatie. In dit pro- ject werd de bestaande tuin heringericht rond een nieuwe upflow-zwemvijver, om- geven door hardhouten terrassen. Tuinen Cobbaert nam de volledige heraanleg voor zijn rekening. “We brachten openheid in de achtertuin en versterkten tegelijk de aanwezige massieven en bomen. De verschillende niveaus zorgen voor speelsheid en intimi- teit”, vertelt Christophe Cobbaert over het ontwerp. “Bij een renovatie bewaren we graag de sterke elementen. De verbinding die de vijver maakt tussen de leefomge- ving en de tuin was bijzonder waardevol en die hebben we bewust behouden. Die con- nectie met de natuur is erg belangrijk voor de bewoners. Wat renovatie zo boeiend maakt, is dat je binnen de beperkingen van wat al bestaat creatief aan de slag moet. Het geeft veel voldoening om daarin een nieuwe twist te brengen.”
Natuurverbinding
De tuin bestond oorspronkelijk uit drie kleinere, aparte vijvertjes met een grote biodiversiteit, waaraan de eigenaar veel belang hechtte. Bij het idee om de vij- vers aan te pakken, maakte hij meteen de bedenking om een zwemvijver aan te leggen. Zo blijft de voeling met de natuur optimaal behouden. Door de tuin heraan te leggen, werd ook meteen de circulatie herdacht. Vanop het wandelpad tussen het plantendeel en de zwemvijver lijkt het alsof je over het water heen kan lopen. Bij het uitgraven van de oude vijver stootte het aannemersteam op een regenwaterput, waardoor buizen moesten worden verlegd. “Bij zandgrond zoals aan de kust is het zeer cruciaal om de wanden maximaal te stut- ten. Mocht de woning niet onderkelderd geweest zijn, dan hadden we ongetwijfeld besloten om de vijver verderop in de tuin aan te leggen. Bemaling was niet noodzakelijk, aangezien de duinengrond geen grondwa- ter draagt”, gaat Christoph Cobbaert verder.
Upflow-zwemvijver
Om het water optimaal te reinigen, moet het water van de zwemvijver voldoende in beweging zijn. Voor de filtering is de upflow- methode gebruikt. “Bij een upflow-zwemvijver wordt het water naar een aantal verborgen skim- mers gestuurd, die meestal in de randen van het bassin zijn ingebouwd”, licht Christoph Cobbaert toe. “Bij deze eerste filtering wordt het ‘grofvuil’ uit het water gehaald. Een pomp stuurt dan het water naar de onderkant van het plantenge- deelte, waar een fijnere en biologische filtering gebeurt. Daarna stroomt het water terug naar het zwemgedeelte.” Na de betonfundering en de plaatsing van de afvoerbuizen voor de filtering, werd de vij- ver volledig gecementeerd. Vervolgens werd de EPDM-folie zorgvuldig aangebracht. Het filterbed bestaat uit een combinatie van gro- ve en fijne lavastenen, die zorgen voor een natuurlijke filtering. Eens alles aangesloten was, begon het pompsysteem meteen zijn werk te doen. Amper twee weken later was het water al mooi helder.
Intergenerationeel genieten
“Net zoals de eigenaars houden wij er zelf ook van wanneer water een centrale rol inneemt in de tuin. De zwemvijver brengt vandaag leven in de brouwerij voor de hele familie. De grootouders genieten vanuit hun ligzetel van het spelplezier van hun kleinkin- deren. De nieuwe houten terrassen maken het geheel helemaal af. Een upgrade van je tuin betekent niet alleen een meerwaarde voor je woning, maar ook voor jezelf.”
