Laten we elkaar geen Liesbeth noemen: een zwembad of een zwemvijver vraagt wel degelijk onderhoud, hoe minimaal dat soms ook is. Wie dat liever niet zelf wil doen, kan daarvoor vaak terecht bij de zwembad- of zwemvijverbouwer. Zij bieden niet zelden onderhoudscontracten aan. Heldere afspraken maken hier dikke vrienden.
Het afsluiten van een onderhoudscontract gebeurt best schriftelijk. Mondelinge overeenkomsten kunnen aanleiding geven tot heel wat problemen indien er later strubbelingen ontstaan tussen de betrokken partijen. Wat is een geldig onderhoudscontract en waar moet je op letten? En wat indien het contract niet wordt nageleefd?
Overeenkomst
In termen van burgerlijk recht is zo’n onderhoudscontract een ‘overeenkomst’. In dit geval houdt dat in dat er twee partijen een verbintenis aangaan. Het uitgangspunt is dat er een volledige contractuele vrijheid bestaat. Beide partijen mogen dus om het even wat overeenkomen voor zover er geen afbreuk wordt gedaan aan bepaalde wetten of reglementeringen. In principe kunnen de partijen in hun overeenkomst dus zelf alles naar eigen goeddunken regelen. Een geldig contract houdt in dat er toestemming is tussen de handelingsbekwame partijen. Steeds in juridische termen heeft het contract ook iets tot voorwerp. Dit houdt in dat partijen zich ertoe verbinden iets te geven, te doen of niet te doen. Dit voorwerp moet dus iets zijn dat mogelijk is, effectief kan bestaan en dat bepaalbaar is. Iedere partij moet namelijk weten waartoe ze zich verbindt.
Compleet?
Sluit je een schriftelijke overeenkomst af met de zwembadbouwer, dan is het nuttig na te gaan welke bepalingen daarin zijn opgenomen. Deze zijn best zo compleet mogelijk. ‘Het onderhoud’ van ‘het zwembad’: dat kan veel zijn, maar ook heel erg weinig ... Je mag er van uitgaan dat de aannemer te goeder trouw is, maar zelfs dan kan er tijdens het uitvoeren van zo’n onderhoudscontract heel wat mislopen. Daarom is het best om over zoveel mogelijk elementen een gedetailleerde overeenkomst te treffen. Sommige zijn zeer voor de hand liggend, zoals de gegevens van de contracterende partijen. Interessanter wordt het al wanneer het over de duurtijd van het contract gaat (onbepaald of bepaald) en de manier waarop er aan het contract een einde kan worden gesteld: hoe moet de opzeg gedaan worden, welke is de opzegtermijn en dient er bij contractbreuk een vergoeding te worden betaald.
Wat wel, wat niet
Het contract vraagt ook een ‘voorwerp’. Dit houdt in dat er moet worden uitgelegd wat er precies met het onderhoudscontract wordt beoogd. Voorbeelden daarvan kunnen zijn: het onderhoud van filters en van leidingen, de regelmaat van onderhoud, de verplaatsingsonkosten en de uurprijs, ... Ga niet alleen na wat er wél in het contract staat, maar ook wat het contract niét vermeldt. Het reinigen van bv. overloopgoten mag als vanzelfsprekend beschouwd worden, als het niet in het contract staat, hoeft het dat niet te zijn. Het contract zal waarschijnlijk ook expliciet melding maken van uitsluitingen. Gewone slijtage – zoals bij, pakweg, de remblokken van een personenwagen – valt vanzelfsprekend niét onder het gewone onderhoud. Ook schade door foutief gebruik van de constructie, door nalatigheid of onvoorzichtigheid valt meestal niet onder gewoon onderhoud.
Wat kost mij dat?
Overbodig erbij te vermelden dat een goed onderhoudscontract duidelijke tarieven moet bevatten. Niet alleen voor het gewone onderhoud, maar ook uurprijzen voor herstelling en – indien mogelijk – zelfs voor wisselstukken. Vanuit deze optiek is het dan ook geen gek idee om het hierover met de constructeur te hebben wanneer het werk zich nog in de offertefase bevindt. Wie een onderhoudscontract wil afsluiten, kan de prijs ervan dan meteen mee verrekenen bij de aanleg van het bad. Desgewenst kan in het contract zelfs worden opgenomen hoe de betaling dient te gebeuren (contant of via bankoverschrijving). Maak zeker ook sluitende afspraken over het vervangen van bepaalde stukken. Om opnieuw naar de personenauto te verwijzen: voor de vervanging van een lamp zal de garage je niet contacteren, voor remblokken of een distributieriem vanzelfsprekend wel. Spreek af of vervanging van stukken je expliciete toestemming vereist dan wel dat ze stilzwijgend mogen worden vervangen. Voorts is het niet ongebruikelijk dat er nog bepalingen betreffende extra voordelen in worden opgenomen (‘11de keer gratis’). En tot slot bevat – standaard in zowat alle overeenkomsten in eender welke sector – zo’n contract bepalingen over de bevoegde rechtbank, het protesteren van facturen of de betalingstermijn.
Gevolgen van de overeenkomst
Hierboven werd al aangehaald dat er een contractuele vrijheid is. Daarnaast is er ook de ‘contractuele trouw’. Dit houdt in dat de partijen die een onderhoudscontract tot stand hebben gebracht, dit ook ten uitvoer moeten brengen volgens de regels die in de overeenkomst werden opgenomen. Denk eraan: een geldig afgesloten onderhoudscontract verbindt de partijen als een wet! Indien door bepaalde, onmogelijk te voorziene omstandigheden en onafhankelijk van de wil van een van of beide partijen de overeenkomst niet kan worden uitgevoerd, dan is er sprake van ‘overmacht’. Hierbij kunnen de betrokkenen van hun verplichtingen ‘bevrijd’ worden.
Het nakomen van verplichtingen
Voor wie daar nog aan mocht twijfelen: de partijen moeten hun overeenkomst uitvoeren. Gebeurt dit niet dan doe je er goed aan om de – in dit geval – leverancier in gebreke te stellen met een aangetekende brief. Haalt ook dit niets uit, dan kan je overgaan tot een ‘gedwongen uitvoering’. Hiervoor is echter wel een uitvoerbare titel (bv. een vonnis) noodzakelijk. Maar wat met het volgende probleem: de constructeur is niet op tijd met het onderhoud en dat net enkele dagen voordat jij een poolparty had geregeld. Het bad is dus niet piekfijn in orde als je gasten er zijn en – oh ramp – is het automatisch roldek vuil. Daags nadien komt je zwembadbouwer zijn werk doen alsof er niets aan de hand is. En stuurt daarvoor leukweg een factuur. Prettig is anders ... Het is dan ook een veelgestelde vraag: “Als de ene partij haar verplichting niet nakomt, mag ik dan ook weigeren de mijne uit te voeren?” Het zal velen vreemd in de oren klinken, maar het antwoord hier is ‘neen’. De niet-uitvoering van de verbintenis door de ene partij (hier de onderhoudsdienst), is niet voldoende om de verbintenissen van de andere partij (jij) op te heffen.
Ontbinding contract
De verplichting om in deze omstandigheden alsnog te betalen is natuurlijk ook niet echt redelijk. Daarom worden er aan de partij die te goeder trouw is twee middelen ter beschikking gesteld, nl. de ‘weigering wegens niet-uitvoering’ van het contract en de ‘gerechtelijke ontbinding’ van de overeenkomst. De weigering wegens niet-uitvoering staat de partij te goeder trouw toe om zonder de tussenkomst van de rechter, haar eigen verbintenis niet ten uitvoer te brengen zolang de andere partij in gebreke blijft. Het zou hier bv. kunnen gaan om een roldek dat slecht werkt nadat het is gereinigd en waarbij de zwembadbouwer dit euvel niet ziet als veroorzaakt door het onderhoud, maar door foutief gebruik door de eigenaar. Deze weigering wegens niet-uitvoering is dan een voorlopige oplossing waarbij men wil voorkomen dat aan de partij te goeder trouw nog meer schade zou worden berokkend. Jij aan het roldek, je aannemer aan zijn bankrekening. Blijft de tegenpartij nog steeds in gebreke dan kan er een gerechtelijke ontbinding gevraagd worden. Een dergelijke ontbinding doet de overeenkomst teniet. Partijen kunnen overigens ook onderling akkoord gaan om de overeenkomst te ontbinden.
Wanprestaties
Indien een van de beide partijen de voorwaarden van het contract niet nakomt dan is er sprake van een zgn. ‘wanprestatie’. De leverancier dekt zich daartegen meestal goed in, bv. door regels m.b.t. schadevergoedingen erin op te nemen (meestal onder de vorm van interesten). Lees het contract aandachtig door en kijk in welke gevallen een schadevergoeding voor jou mogelijk is voor het geval het fout mocht gaan (en je je zwembad drie weken lang niet zou kunnen gebruiken). Tot slot kan je in het contract ook een ‘uitdrukkelijk ontbindend beding’ laten opnemen. Hierdoor lijdt contractbreuk automatisch tot de ontbinding van de overeenkomst zonder de tussenkomst van de rechter.
Tot slot
Wie bij het lezen van deze enigszins apocalyptische tekst de schrik om het hart slaat, kunnen we geruststellen: de meeste zwembad- en zwemvijverbouwers kennen hun vak als geen ander en zijn absoluut te goeder trouw. Contract of geen contract: er is vertrouwen tussen beide partijen en dat uit zich in goed werk door de constructeur en een vlotte betaling door jou als eigenaar.
Een contract wordt er pas bijgehaald als het – al dan niet vrijwillig – misgaat. In dat geval is het wel zo dat goede afspraken erg nuttig zullen blijken.
