Alternatieven voor tropisch hardhout

Tropisch hardhout als materiaal voor terrassen komt onder druk te staan vanwege ecologische argumenten. Het kappen van de tropische regenwouden is niet echt populair in een maatschappij die steeds meer focust op duurzaamheid. Dus worden er alternatieven gezocht. Een daarvan is houtcomposiet. Maar het is niet het enige. Lime, een internationale leverancier van milieuvriendelijke bouwproducten, brengt een ander alternatief voor hardhout op onze markt: terrasplanken in gerecycleerd kokoshout. Het gaat hier niet om een combinatie van kunststof en houtvezel zoals bij houtcomposiet, maar om een zuiver houtproduct.

Gesloten kring
De terrasplanken van de kokospalm van producent Lime worden gezaagd uit afgedankte kokosbomen die geen vrucht meer dragen en die afkomstig zijn van duurzaam beheerde plantages in Maleisië. In die zin gaat het om gerecycleerd hout. Ooit werd voor de aanleg van die plantages wel regenwoud gekapt. Toch valt er iets voor te zeggen.  Men streeft in dit geval naar een gesloten kringloop. De bomen brengen vijftig jaar lang vruchten op en afgedankte kokospalmen worden niet meer verbrand zoals vroeger maar verzaagd voor de bouwmarkt. Met de opbrengst van de houtverkoop worden nieuwe kokospalmen aangeplant om de plantages op peil te houden. Daardoor mogen de Lime-terrasplanken van kokospalm onder meer het Green Label dragen. Dat keurt ecologisch verantwoorde producten en wordt toegekend door buurland Singapore. De terrasplanken van kokoshout zijn 2 cm dik bij 9 cm breed en tot 2 m lang. Ze worden gedroogd in een oven. De ecologische argumenten zijn overigens niet de enige troeven die de producent aanvoert. De planken zijn uiterst hard en bestand tegen aanvreten door insecten. Ze blijken ook uitstekend geschikt voor allerhande buitentoepassingen zoals de aanleg van een terras rond een zwembad. De opbouw en de aders van het kokoshout geven het een aparte look. En er komen ook weinig noten in voor. Net als bij veel andere terrasplanken - in hardhout of houtcomposiet - kan je de terrasplanken in kokospalm op een onderstel vastmaken zonder zichtbare bevestigingspunten. Dat gebeurt dankzij een groef op de zijkant van de plank waarin een roestvrij en onzichtbaar bevestigingssysteem van B-Fix past. Geen enkele schroef meer te zien, en alle voegen zijn precies even breed. Als het moet kan je de terrasplanken ongehavend terug demonteren. Dezelfde fabrikant levert ook terrasplanken van Kebony, een Noorweegse houtproducent die - op basis van een afvalproduct uit de suikerindustrie - een milieuvriendelijk alternatief ontwikkelde om hout een permanente weerstand te geven tegen weersinvloeden en veelvuldig gebruik. Hierdoor biedt dit hout - bv. dat van montereydennen - een volwaardig alternatief voor tropisch hardhout. Het is een snelle groeier en wordt meestal uitsluitend voor nuttig gebruik geplant.

Hout en kunststof in één
Tot zover het echte hout. Ondertussen blijft ook de markt van de houtcomposiet in beweging. Houtcomposiet is een waardig alternatief voor echt hout. Het kan zowel de zachtere houtsoorten den en grenen als tropisch hardhout vervangen. Al is het natuurlijk niet helemaal hetzelfde. Zoals de benaming houtkunstofcomposiet (ook Wood Polymer Composite of Wood Plastic Composite genoemd) zelf aangeeft, bestaat het product uit een mengeling van houtvezels en kunststof. Men perst de grondstoffen in elkaar met als resultaat een hard kunststofmateriaal dat door de toevoeging van pigmenten egaal in de massa kleurt. De houtvezels zelf komen van bijvoorbeeld dennenhout of van een andere gerecycleerde houtsoort. Als bindende kunststof gebruikt men ofwel polyvinylchloride (PVC), polyethyleen of polypropyleen. Er zijn ook fabrikanten die verschillende kunststoffen combineren. Practiwood bijvoorbeeld maakt houtcomposiet samengesteld uit 40% gerecycleerde houtvezel en verder polyethyleen en polypropyleen, UV-stabilisatoren, pigmenten en andere additieven. Envirodeck van Fiberplast bestaat uit 52% loofhout en 45% High Density Polyethyleen (HDPE, polyethyleen dat beschreven wordt als uitstekend recycleerbaar), plus kleurpigmenten en andere additieven. Het maakt de gehele terrasplank volledig recycleerbaar. Het is raadzaam om bij je aankoop op de precieze samenstelling te letten of je architect daarover te raadplegen. En bekijk de planken eens van dichtbij, vraag desnoods naar referenties van afgewerkte projecten. Zijn de planken stijf genoeg of buigen ze toch nog door?  De kwaliteit en de onderlinge verhouding van de grondstoffen bepaalt de uiteindelijke kwaliteit van het opgeleverde composiet.

Milieuvriendelijk?
Welke milieuargumenten doen ons vandaag voor houtcomposiet te kiezen?  Het is al aangehaald dat je houtcomposiet kan recycleren. Op zich een goed argument. De gebruikte houtvezels en kunststof zijn volledig herbruikbaar. Maar anderzijds geldt dat ook voor hout en hardhout. Dat je met een gerust hart een terras in houtcomposiet kan aanschaffen omdat je weet dat er geen boom uit een regenwoud voor sneuvelde, is ontegensprekelijk een sterke reden. Nog een pluspunt voor de natuur is dat houtcomposiet geen lak of beits (impregnatie) met een chemische bescherming nodig heeft. Dat is ontegensprekelijk een voordeel ten opzichte van zachtere houtsoorten als grenen, die je wel herhaaldelijk moet behandelen. Maar die zachtere soorten zijn sowieso geen eerste keuze als terrasvloer. Een ander voordeel is dat je naar houtcomposiet omzeggens geen omkijken meer hebt. Het is bestand tegen zonlicht, zout, insecten, schimmels en verrotting en is ondoordringbaar voor vuil of water. Af en toe eens vegen volstaat. Desnoods haal je de hoge drukreiniger tevoorschijn. Stel de druk dan niet al te hoog in en spuit in de richting van de groeven. 
Hardnekkiger vlekken kan je eventueel wegschuren en polijsten. De plank is immers in de massa gekleurd zodat de kleur er niet door zal wijzigen. En mocht er mos op het houtcomposiet verschijnen, gebruik dan geen Tropisch hardhout als materiaal voor terrassen komt onder druk te staan vanwege ecologische argumenten. Het kappen van de tropische regenwouden is niet echt populair in een maatschappij die steeds meer focust op duurzaamheid. Dus worden er alternatieven gezocht. Een daarvan is houtcomposiet. Maar het is niet het enige. Lime, een internationale leverancier van milieuvriendelijke bouwproducten, brengt een ander alternatief voor hardhout op onze markt: terrasplanken in gerecycleerd kokoshout. Het gaat hier niet om een combinatie van kunststof en houtvezel zoals bij houtcomposiet, maar om een zuiver houtproduct.

Gesloten kring
De terrasplanken van de kokospalm van producent Lime worden gezaagd uit afgedankte kokosbomen die geen vrucht meer dragen en die afkomstig zijn van duurzaam beheerde plantages in Maleisië. In die zin gaat het om gerecycleerd hout. Ooit werd voor de aanleg van die plantages wel regenwoud gekapt. Toch valt er iets voor te zeggen.  Men streeft in dit geval naar een gesloten kringloop. De bomen brengen vijftig jaar lang vruchten op en afgedankte kokospalmen worden niet meer verbrand zoals vroeger maar verzaagd voor de bouwmarkt. Met de opbrengst van de houtverkoop worden nieuwe kokospalmen aangeplant om de plantages op peil te houden. Daardoor mogen de Lime-terrasplanken van kokospalm onder meer het Green Label dragen. Dat keurt ecologisch verantwoorde producten en wordt toegekend door buurland Singapore. De terrasplanken van kokoshout zijn 2 cm dik bij 9 cm breed en tot 2 m lang. Ze worden gedroogd in een oven. De ecologische argumenten zijn overigens niet de enige troeven die de producent aanvoert. De planken zijn uiterst hard en bestand tegen aanvreten door insecten. Ze blijken ook uitstekend geschikt voor allerhande buitentoepassingen zoals de aanleg van een terras rond een zwembad. De opbouw en de aders van het kokoshout geven het een aparte look. En er komen ook weinig noten in voor. Net als bij veel andere terrasplanken - in hardhout of houtcomposiet - kan je de terrasplanken in kokospalm op een onderstel vastmaken zonder zichtbare bevestigingspunten. Dat gebeurt dankzij een groef op de zijkant van de plank waarin een roestvrij en onzichtbaar bevestigingssysteem van B-Fix past. Geen enkele schroef meer te zien, en alle voegen zijn precies even breed. Als het moet kan je de terrasplanken ongehavend terug demonteren. Dezelfde fabrikant levert ook terrasplanken van Kebony, een Noorweegse houtproducent die - op basis van een afvalproduct uit de suikerindustrie - een milieuvriendelijk alternatief ontwikkelde om hout een permanente weerstand te geven tegen weersinvloeden en veelvuldig gebruik. Hierdoor biedt dit hout - bv. dat van montereydennen - een volwaardig alternatief voor tropisch hardhout. Het is een snelle groeier en wordt meestal uitsluitend voor nuttig gebruik geplant.
Hout en kunststof in één

Tot zover het echte hout. Ondertussen blijft ook de markt van de houtcomposiet in beweging. Houtcomposiet is een waardig alternatief voor echt hout. Het kan zowel de zachtere houtsoorten den en grenen als tropisch hardhout vervangen. Al is het natuurlijk niet helemaal hetzelfde. Zoals de benaming houtkunstofcomposiet (ook Wood Polymer Composite of Wood Plastic Composite genoemd) zelf aangeeft, bestaat het product uit een mengeling van houtvezels en kunststof. Men perst de grondstoffen in elkaar met als resultaat een hard kunststofmateriaal dat door de toevoeging van pigmenten egaal in de massa kleurt. De houtvezels zelf komen van bijvoorbeeld dennenhout of van een andere gerecycleerde houtsoort. Als bindende kunststof gebruikt men ofwel polyvinylchloride (PVC), polyethyleen of polypropyleen. Er zijn ook fabrikanten die verschillende kunststoffen combineren. Practiwood bijvoorbeeld maakt houtcomposiet samengesteld uit 40% gerecycleerde houtvezel en verder polyethyleen en polypropyleen, UV-stabilisatoren, pigmenten en andere additieven. Envirodeck van Fiberplast bestaat uit 52% loofhout en 45% High Density Polyethyleen (HDPE, polyethyleen dat beschreven wordt als uitstekend recycleerbaar), plus kleurpigmenten en andere additieven. Het maakt de gehele terrasplank volledig recycleerbaar. Het is raadzaam om bij je aankoop op de precieze samenstelling te letten of je architect daarover te raadplegen. En bekijk de planken eens van dichtbij, vraag desnoods naar referenties van afgewerkte projecten. Zijn de planken stijf genoeg of buigen ze toch nog door?  De kwaliteit en de onderlinge verhouding van de grondstoffen bepaalt de uiteindelijke kwaliteit van het opgeleverde composiet.

Milieuvriendelijk?
Welke milieuargumenten doen ons vandaag voor houtcomposiet te kiezen?  Het is al aangehaald dat je houtcomposiet kan recycleren. Op zich een goed argument. De gebruikte houtvezels en kunststof zijn volledig herbruikbaar. Maar anderzijds geldt dat ook voor hout en hardhout. Dat je met een gerust hart een terras in houtcomposiet kan aanschaffen omdat je weet dat er geen boom uit een regenwoud voor sneuvelde, is ontegensprekelijk een sterke reden. Nog een pluspunt voor de natuur is dat houtcomposiet geen lak of beits (impregnatie) met een chemische bescherming nodig heeft. Dat is ontegensprekelijk een voordeel ten opzichte van zachtere houtsoorten als grenen, die je wel herhaaldelijk moet behandelen. Maar die zachtere soorten zijn sowieso geen eerste keuze als terrasvloer. Een ander voordeel is dat je naar houtcomposiet omzeggens geen omkijken meer hebt. Het is bestand tegen zonlicht, zout, insecten, schimmels en verrotting en is ondoordringbaar voor vuil of water. Af en toe eens vegen volstaat. Desnoods haal je de hoge drukreiniger tevoorschijn. Stel de druk dan niet al te hoog in en spuit in de richting van de groeven. 
Hardnekkiger vlekken kan je eventueel wegschuren en polijsten. De plank is immers in de massa gekleurd zodat de kleur er niet door zal wijzigen. En mocht er mos op het houtcomposiet verschijnen, gebruik dan geen bleekwater maar een milieuvriendelijke groenvreter op basis van organische vetzuren. Mos ontsiert, maar het kan je terras ook spekglad maken. Ook daarom kan je dus maar best regelmatig reinigen. Op zich is nat maar schoon houtcomposiet niet glad. Zeker in de buurt van zwembaden of zwemvijvers is dat een niet onbelangrijk veiligheidsaspect. Wat op zich ook fijn is aan houtcomposiet is dat er zeker geen splintertjes van het hout kunnen losraken om in je blote voeten te prikken. Je terras voelt altijd aangenaam en zacht aan. 

Terrasmontage 
Of het nu om hout, kokos of houtcomposiet gaat, je terras moet bevestigd worden op een goede onderstructuur. Tegenwoordig kan je de planken (laten) leggen zonder de minste zichtbare bevestiging of schroef. En met een altijd perfect gelijklopende voeg. Er bestaan handige systemen met speciale klipjes in inox of kunststof om de planken op dragende rails vast te klikken. 
De meeste planken hebben ook een verschillend profiel aan de onder- en bovenzijde, met aan de ene kant een grove en aan de andere kant een fijne (of zelfs geen) rib. Je kan ze naar keuze omkeren. De grove lijntekening zorgt voor een strakkere look. De fijne rib oogt zachter. Je kan beide natuurlijk ook afwisselen om extra leven in de vloer te brengen. Omdat terrasplanken hol zijn van structuur moet je ze afwerken aan hun afgekorte kopse kanten. Hiervoor bestaan afdekplaatjes. Voor schuine of gebogen terrasvormen kan je werken met een aangepaste plint. Goed om weten: er bestaan planken in houtcomposiet met een lengte van zes meter. Mooi. En handig ook als je een grote oppervlakte moet bedekken! Al willen we de aanlegsteigers, zeedijken en scheepsdekken toch aan gespecialiseerde vaklui overlaten …

Naar houtcomposiet heb je omzeggens geen omkijken meer.

Een greep uit het ruime aanbod van verdelers of producenten van hout-kunststof-composiet:
www.exterza.be 
www.twinson.com 
www.decodeck.com
www.geolam.com 
deckplanning.rehau.com 
www.lime-spirit.com
www.fiberplast.nl en www.envirodeck.nl